Op het titelblad wordt de uitgever vermeld als "LUGDUNI BATAVORUM, Apud LUZAC & van DAMME" gevolgd door het jaartal MDCCLXXXII (1782) (zie afbeelding)
De naam van de uitgever is interessant. "Lugduni Batavorum" wordt vertaald als "Bataafse steden van God", en dan met name van de Germaanse zonnegod Lugh. Wikipedia noemt een Lugdunum Batavorum als de meest westerse grenspost van het Romeinse Rijk, maar meer steden werden Lugdunum genoemd, zoals het huidige Lyon. Ik maak me dan ook sterk dat in dit geval Leiden wordt bedoeld.
1782 was een jaar aan de vooravond van grote veranderingen in de machtsstrukturen in de Westerse (Christelijke) wereld. Nadat de Katholieke kerk veel van zijn macht was kwijtgeraakt, lagen nu de koningshuizen en de adel (in Nederland het regentendom) onder vuur. Een jaar voor de "Commentarii" verscheen het anonieme geschrift "Aan het volk van Nederland", dat grote opschudding veroorzaakte en dat na 100 jaar geschreven bleek te zijn door Joan Derk van der Capellen tot den Pol, de "peetvader" van de Nederlandse Patriotten.
Amerika was in de onafhankelijkheidsoorlog tegen Engeland verwikkeld en het was dankzij de invloed van Van der Capellen en de Patriotten, dat Nederland geen militaire steun zou verlenen aan Engeland en na de overwinning van Amerika als 2e land de Amerikaanse Statenbond als onafhankelijk land zou erkennen.
In Europa broeide het echter ook. Zoals gezegd lagen de oude machtsstrukturen onder vuur, wat in 1789 (7 jaar na de Commentarii) zou uitmonden in de Franse Revolutie, die zich als een uitslaande brand Europa grotendeels overspoelde. Die revolutie kwam echter niet uit de lucht vallen, maar kwam voort uit de groeiende tegenstelling tussen de zichzelf schandalig verrijkende adel/regenten, ten koste van het gewone volk, dat aan de ene kant steeds armer werd en aan de andere kant steeds beter geïnformeerd raakte. [Een terzijde: De Commentarii zijn in het Latijn geschreven, dus niet bedoeld voor het gewone volk, het "grauw"]. Ook in Nederland broeide het dus en toen de Franse revolutionaire regering bij ons op de deur klopte, vond in de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden in 1795 met instemming en steun van de Fransen (tegen grote concessies) datgene plaats wat denk ik de eerste Nederlandse polderrevolutie werd: De Bataafse Republiek, die de kiem werd van onze Parlementaire Democratie. Helaas was de republiek (onder grote broer Frankrijk) geen lang leven beschoren en kwam ze ten einde toen Napoleon het heft in handen nam en de verenigde gewesten volledig onder Frans bestuur bracht.
Wat een schat aan verhalen komen uit alleen al het titelblad van dit boekwerk naar boven! Van een boek op een markt naar de Patriotten, de Franse en Amerikaanse revoluties met uitstapjes naar Rome, de Bataven en de Germaanse mythologie. Ik raad de lezer aan de artikelen onder de links te lezen voor een boeiende inkijk in een zeer interessante periode van de Nederlandse geschiedenis in nationaal (!) en mondiaal opzicht. Een periode die zeer actueel is, aangezien op dit moment de Democratie is gekaapt en uitgehold door de huidige politieke kaste en de daaruit voortkomende regeringsleiders en volksvertegenwoordigers, die geen trouw zweren aan het volk dat hen aangesteld heeft, maar aan de Koning en die de belangen van de rijke industriëlen en banken behartigen en de Nederlandse soevereiniteit verkwanselen aan die vreemde mogendheid, de EU. De "populisten" bonzen en rammelen nu net als toen de Patriotten aan de poorten van de macht en de huidige ontwikkelingen zijn misschien de voorbodes van een komende revolutie, waarin de democratische instituties worden vervangen door een meer directe democratie. De vraag is of dit zal gebeuren op de Franse manier, door de "Rode haan te laten kraaien", door brand, opstand en guillotines, of dat het een Nederlandse polderrevolutie zal worden zoals ooit het ontstaan vande Bataafse Republiek.
Wat echter de huidige situatie zo gecompliceerd en gevaarlijk maakt is dat wat op levensgevaarlijke wijze gestimuleerd en goedgepraat wordt: de toenemende invloed van de immigranten, die boeken als die ik op de markt vond zouden gebruiken als pleepapier, maar die me als ik ook maar naar hun boek wijs zouden lynchen. Deze factor maakt het geheel bijzonder onvoorspelbaar en de kans dat het inderdaad op burgeroorlog (of gewelddadige islamitische overname) uitloopt een stuk groter.
Dan iets over het boek zelf:
Dat is zoals gezegd in het Latijn geschreven. Ik beheers de taal niet en heb dus geen idee wat de commentaren inhouden. Op internet heb ik tot nu geen vertaling kunnen vinden, Maar wel een commentaar op de Commentarii. Het lezen/begrijpen daarvan vergt al een hoop achtergrondkennis op zich. Om erachter te komen wat de commentaren ongeveer behandelen zal ik verder moeten zoeken en iedere hulp van de lezer is welkom. Is de schrijver een Patriot, een Orangist of min of meer neutraal? Is de inhoud belangwekkend of is het onbegrijpelijk politiek gezwets in de ruimte? Dan vraag ik me af: Wat zal ik met het boek doen? Ik heb er niet veel voor betaald en zou het liefste zien dat het ergens goed terecht komt en als de inhoud relevant is er een vertaling van wordt gemaakt. Heeft er iemand tips?
Voor de tekst van "Aan het Volk van Nederland" zie bladzijde 63 hier.
Dit artikel verscheen tevens op E. J. Bron
Geen opmerkingen:
Een reactie posten