maandag 26 juli 2010

Een onverwachte gebeurtenis (2)

Ik schrijf dit alles niet op om zielig te doen, of om aandacht te trekken. Ik ben gewoon erg blij, dat ik het allemaal kan beschrijven, het letterlijk letterlijk na kan vertellen. ik probeer zoveel mogelijk te lezen, te schrijven en te begrijpen. Het is een dubbele oefening voor me. Zowel het zo snel mogelijk mijn taalvermogen terug krijgen als het proberen te begrijpen wat er gebeurd is. Ik wil me verontschuldigen als het onderstaande verhaal geen kop of staart heeft, De tekst is wat lang geworden en het vermoeit me nog te veel om een lange tekst in zijn geheel te overzien. Vergeeft u het me als het een volkomen onwetenschappelijk betoog is.

Hoewel ik zondag in het ziekenhuis geen woorden kon formuleren of complexe concepten kon vormen, was ik me goed bewust van mijn situatie en wat me overkwam. De arts liet me een polshorloge zien en ik wist precies wat het was, waar het voor diende enzovoort, ik kon alleen de dingen geen woorden geven. mijn bewustzijn was volmen helder en transparant.

Genesis 2:19 - "Toen vormde hij uit aarde alle in het wild levende dieren en alle vogels, en hij bracht die bij de mens om te zien welke namen de mens ze zou geven: zoals hij elk levend wezen zou noemen, zo zou het heten."

Deze passage in de Bijbel heeft me altijd geïntrigeerd. Het leek me altijd een kinderachtige bedoening, een soort circusact, waar god dieren uit een hoge hoed tovert en Adam als een kirrend en gelukkig kind allerlei woorden verzint voor die vreemde, pasgeschapen wezens: Okapi, kakkerlak, pimpelmees, roodbilmakaak, Certhia brachydactyla, enzovoort... een onmogelijke klus voor een mens, zeker als de god wezens sneller schept dan er een naam voor verzonnen kan worden.

Ik heb vermoed in die teksten echo's van de ontwikkeling van de vroegste mensheid, onze eigen prehistorie. Vervormde en mismaakte verhalen, vage aanduidingen, te fragmentarisch om er brood van te bakken, misvormd door interpretaties en propagandistische of onbewuste verdraaiingen. Zo zag ik in het verhaal van de vrucht van goed en kwaad de verwijzing naar de tijd, dat de mens zijn verstand begon te gebruiken, leerde onderscheiden (discrimineren!) tussen het een en het ander, en er een evolutionaire stap werd gezet naar de rede, weg van de droomstaat van het dier, en in de richting van kennis en meer (zelf)bewustzijn en rede (altijd hevig bestreden door alle goden en demonen, zoals de bijbel (o.a) daar voortdurend verslag van doet.)


Zondag in het ziekenhuis viel me bovenstaande passage in en hoe belangrijk de taal in de menselijke evolutie is geweest en nog steeds is. Het voor zover ik weet de enige plek waar het ontstaan van de menselijke taal wordt aangeduid.

Namen en woorden.
Met namen en woorden kregen wij, mensen, macht over de dingen.
In het woord "vuur" zit alles van het vuur verborgen. De vernieting, de hitte, de vlammen, de verwoesting, zowel als de weldadige koestering en ook de manieren om ermee om te gaan.

Het woord is "vuur". Het woord is macht over het vuur.

Misschien was het in grotten als in Altamira en Lascaux, waar door de medicijnmannen, de geheime kunst, dat nieuwe vermogen werd onderricht: Het benoemen en het verbeelden van de wereld. Met het tekenen en benoemen van een "buffel" kregen we macht over dat beest en zijn lot, door de namen kregen we grip op de verschijnselen om ons heen. Benoemen werd tegelijk bezweren. Met woorden konden we samenwerken in de jacht, ons beschermen tegen de gevaren en met woorden ontstond een werkelijkheid naast die van de dingen en gebeurtenissen, een zelfgeschapen abstracte wereld. Een parallelle wereld bestaand uit woorden, namen en concepten, een wereld waarin zelfs abstracties namen en woorden kregen. "God" is een woord. "Steen" is een woord. Ik noem je naam en jij reageert daarop. Niet op een willekeurige klankvolgorde, nee, die specifieke samenstelling van klanken: dat ben jij.

We zijn een heel eind gekomen.
Het lijkt alsof we in twee werelden tegelijk leven.
Onze wereld en ons wereldbeeld wordt gedomineerd door woorden.
Alle sociale interactie vindt plaats dmv woorden. Is er iets in de wereld om ons heen of binnen ons dat geen naam heeft of woorden heeft om het te omschrijven? Het kleinste botje in je lichaam heeft een naam. Alles om je heen van huis tot wolk heeft een naam, van het stiksel in je matras en de vezels en de moleculen daarvan, tot aan alle waargenomen objecten en melkwegstelsels in het heelal en dagelijks komen er honderden, mischien duizenden namen (al zijn het objecten als XD-327 of een nieuwe EU-norm) bij.

Maar ook in abstracte zin wordt ons leven omsponnen door een web van woorden. Alles wat we buiten de eigen waarneming van de wereld kennen komt tot je door woorden. In boeken, de kranten, tijdschriften, de commentaarstem van de nieuwslezer, de analist van gebeurtenissen. Alle kennis van de mensheid is opgeslagen in woorden, in namen, in de een of andere taal, van brailleschrift tot wiskundige formules. Al het onderwijs wordt in woorden gegeven. Zonder woorden geen wetenschappelijke ontwikkeling, zonder namen en woorden geen geschiedenis, geen collectief geheugen. Zonder woorden geen internet, geen computers, geen maanlandingen.

Woorden, namen en omschrijvingen beheersen ons leven. De wetboeken bestaan alleen uit woorden, alle verdragen en afspraken tussen mensen en naties: niets dan woorden. Moeiteloos gaan we met dit instrument om en we stellen op dezelfde plaats als de echte werkelijkheid. Waarheid en leugen worden alleen maar in woorden gemanifesteerd. Schoonheid en lelijkheid worden zowel in een scheld- en vloekpartij als in een gedicht verwoord. En altijd geldt nog: het woord is machtiger dan welk zwaard dan ook.

Afgelopen zaterdag raakte ik mijn taalvermogen kwijt. Aangezien ik ook zonder woorden, namen en complexe logische concepten volledig bij bewustzijn was en alles net zo helder begreep als anders, zou het heel goed kunnen, dat ik door had kunnen leven, zonder dit wonderlijke vermogen, dat door vrijwel iedereen voor vanzelfsprekend wordt gehouden. Ik zou kunnen lopen, en fietsen, simpele boodschappen zou ik wel op een briefje kunnen (laten) schrijven. Van honger zou ik dus niet omkomen en ik zou zelfs een redelijk gezond leven kunnen leiden.

Maar ik zou wat de mens tot mens maakt zijn verloren. Mijn macht over mezelf en de wereld zou ik kwijt zijn geweest. Mijn handvat voor het hanteren van de wereld zou weg zijn. Het enige wat me dan nog zou resten zou contemplatie zijn. Gelukkig was deze deur maar even dichtgedaan en bleef er een kiertje open. Of de deur nu weer helemaal open gaat weet ik niet. Hij klemt nog wat volgens mij, maar iedere dag draait hij weer soepeler in de scharnieren.

Voor het behoud van dat magische vermogen wil ik in eerste en laatste instantie Prof. Drs. G. B. J. van Frikschoten bedanken. Ik heb aan zijn snelle inschatting en reactie mijn (menselijke) leven te danken en dankzij hem kon/kan ik het bovenstaande weer schrijven. De mensen in mijn omgeving weten hoeveel het schrijven voor me betekent. Ik heb daar geen woorden voor. (zo zie je, zelfs voor sommige dingen zijn geen woorden.)

Verder wil ik iedereen bedanken die gereageerd heeft, hier en elders en ook via Email. Dat heeft me echt een hart onder de riem gestoken

En kijk eens: we zitten er midden in: De oorlog is gaande, hier en nu in Nederland woedt een oorlog van woorden. Multiculti tegen bescherming van eigen waarden. Post-modernistische gevaarlijke lariekoek tegen het gezond verstand. Met woorden wordt het protocol in Den Haag afgedraaid, de macht van het land hangt af van formuleringen, formules, bezweringen. Net zo lang gepraat tot een woordendraad wordt geweven, die de druk van andere woorden kan weerstaan. Wie heeft het Laatste Woord? Eigenlijk gaat het nergens om. woorden, ijler nog dan lucht. Maar toch gaat het om iets essentieels en iets wat grote waarde heeft. Het is waarheid tegen leugen.

Jullie reageerders zijn het die het verschil uitmaken in het huidige internettijdperk'dit precaire tijdsgewricht. Jullie zijn degenen in de voorhoede van het gevecht en ik weet zeker, dat de beste woorden zullen winnen. Als er tenminste strijd wordt geleverd. Anders blijven we met leugens en valse berichten en redeneringen voor andermans karretje gespannen. Ik hoop dat jullie toetsenbordtijgers blijven grommen en je nagels en slagtanden tonen en je niet laat kennen. Ook als ik zelf mijn begripsvermogen voorgoed zou verliezen, zou het mijn wens zijn, dat jullie de (verbale) wapens blijven hanteren en er steeds beter in worden. We leven volgens mij namelijk in een tijd van grote veranderingen. Of dat goed of slecht wordt is denk ik aan de mensen zelf. Ik wens iedereen het beste.

Met vriendelijke groeten

PS:
Paul van Ostaijen:

Marc groet 's morgens de dingen

Dag ventje met de fiets op de vaas met de bloem
ploem ploem
dag stoel naast de tafel
dag brood op de tafel
dag visserke-vis met de pijp
en
dag visserke-vis met de pet
pet en pijp
van het visserke-vis
goeiendag

Daa-aag vis,
dag lieve vis
dag klein visselijn mijn

----------------------------------------------------------

zie

Een onverwachte gebeurtenis (1)

Een onverwachte gebeurtenis (3)

24 opmerkingen:

  1. Had je al een tijdje niet gezien en dacht dat je op vakantie was. Kom ik hier checken en lees dit.
    Ik hoop dat je weer snel de oude bent en je gedachtegoed kan opschrijven.
    Beterschap.
    Applaus en een lintje voor ome Frik.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Geachte heer D.G.Neree,
    Mijn complimenten voor Uw moed en doorzettingsvermogen ! U blijft strijden voor behoud van waardigheid en behoud van alle mogelijkheden om prettig te kunnen leven.
    Ik weet hoe het is : een paar jaar geleden is mij hetzelfde overkomen.
    Wilt U alstUblieft doorgaan met ons te laten genieten van Uw heldere schrijfsels.
    Groeten, en met de beste wensen,
    Mary Boesveld.
    Groeten

    BeantwoordenVerwijderen
  3. DG,
    Dit vond ik een heel interessante passage in je stuk:

    De arts liet me een polshorloge zien en ik wist precies wat het was, waar het voor diende enzovoort, ik kon alleen de dingen geen woorden geven. mijn bewustzijn was volmen helder en transparant.


    Je 'wist' niet alleen, je 'analyseerde' ook nog eens. En kennelijk was je in staat dit te doen zonder de tussenkomst van de taal? In beelden?
    Het is moeilijk te begrijpen hoe het brein werkt. Hoe het kennelijk in staat zou zijn om concepten te vormen, zonder de taal die wij daarbij denken.
    Of zou er op een lager niveau misschien ook taalconcepten gevormd worden, zonder dat we ons daarvan bewust zijn, althans niet in die vorm dat ons de woorden 'te binnen schieten'?

    Ongetwijfeld hebben neurologen over dit fenomeen inzichtelijke dingen te zeggen.Maar ik ben even sprakeloos.
    En verder: Beterschap bij het herstellingsproces, DG.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Je kunt meermaals en op diverse manieren ermee geconfronteerd worden hoe vluchtig het leven is. Dat is een enorme schokkende belevenis waarmee je best nog een poosje kunt worstelen. Het idee niet zomaar op je gezondheid, nee zelfs jezelf niet te kunnen vertrouwen, kan voor langere tijd de bodem onder je bestaan wegslaan. Dat gevoel gaat meestal en bijna helemaal voorbij. Maar wat blijft is de ontnuchtering. Die heerlijke ontnuchtering die alles weer in perspectief plaatst. En dat is iets om dankbaar voor te zijn. Hoe gek het ook mag klinken in de oren van gezonde mensen die deze ervaring (nog) niet hebben gehad.

    Het is fijn te zien dat u weer (bijna) helemaal onder ons bent. Een zeer warm welkom!

    Met vriendelijke groet,

    Contradicere

    BeantwoordenVerwijderen
  5. shit... een ellenlang commentaar geschreven en dan faalt Blogger. "sevice unavailable". tekst kwijt. Ik ga even iets anders doen en antwoord latet wel.

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Goeie genade,je hebt ontzettend veel geluk gehad. Waarschijnlijk een tijdelijke onderbreking van de bloedtoevoer naar je temporaalkwab. Dat je dit stuk hierboven hebt kunnen schrijven geeft goede hoop dat er niet al te veel is aangetast. In ieder geval heel veel sterkte gewenst.

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Grappig dat je dat aspect er uit pikt Joost. Neree en ik hadden daar ook al over gefilosofeerd. Er lijkt een soort "spul" te zijn wat boven het vormgevende en dus uitvoerende deel, de hersenen, staat. De geest? Hoe kan het dat je geen woorden kan vormen maar wel helder bent? Het kan nog vreemder. Ik heb gelezen dat mensen in zo'n toestand zelfs in de verwarde vorm denken maar het zelf volkomen logisch vinden. Alsof morgen opeens iedereen Chinees spreekt behalve jij.

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Correctie:
    "Ik heb gelezen dat er mensen zijn die in zo'n toestand zelfs in de verwarde vorm denken maar het zelf volkomen logisch vinden."
    Dus niet in alle gevallen maar in sommige.

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Inderdaad Frik. in het hierboven verdwenen commentaar had ik ook zoiets geschreven.
    Er is een gebied, waar weten, begrip bestaat boven de woorden. De taal is een latere evolutionaire stap en ook daarvoor waren onze voorouders, in welke vorm dan ook, uitstekend in staat om de wereld om ons heem te begrijpen, in ieder geval heeft onze levensvorm ook al 3,5 miljard gbestaan en blijkbaar dus genoeg aangepast om te overleven

    Een ongemanifesteerd weten, boven het weten in concepten, de laatste een soort kunstmatig conceptmatig denken, tegenover het heldere weten. Het bewustzijn als transparantie, met de zintuigen/hersenen meer als een filter dan een raam.

    Duisternis lijkt me eerder tegengetsteld an bewustzijn.is ons kennen, weten, begrip, niet uit een soort van licht "gemaakt"? We spreken immers over "helderheid" "inzicht" "klaarheid" als we het over weten/kennis hebben.

    Onze hersenen misleiden ons volgens mij:
    we denken dat het bewustzijn is als een kaarsvlam in een donkere ruimte, maar in feite is die donkere ruimte ons brein en straalt het licht van het bewustzijn daarbuiten helder en transparant, en gedimd daarbinnen.

    Alle duisternis die er is voor het bewustzijn is toe te schrijven aan het verkeerd functioneren van het brein. van bewusteloosheid (bestaat dat wel?) tot welk mankement er kan zijn.

    Frikschoten: wat is er in jouw voorbeeld verward? Is het de inzichten die iemand heeft, of de manier waarop iemand die denkbeelden probeert te communiceren? Misschien is iemand volkomen lucide, maar kan de persoon het niet in concepten, woorden uitdrukken, zodat er heel iets anders uitkomt dan wat de bedoeling is/ Iemand kan zelfs wel het idee hebben, dat iemand iets heel anderszegt dan wat hij voor iemand anders "werkelijk"zegt. Er is moeilijk achter te komen wat wat is, juist door de verstoorde communicatie. Ik zal trouwens wat stukken van de mails in een artikel zetten. Het is toch erg interessant. In het westen is "bewustzijn" geen studieobject, terwijl het toch iets is wat de basis van alles is. Zonder bewustzijn geen waarneming, dus geen heelal.

    BeantwoordenVerwijderen
  10. zijn onze hersenen niet eerder de oorzaak van verwarring dan van helderheid? We moeten alles in polariteiten uitdrukken:
    heet - koud
    groot- klein,
    donker - licht
    begin - einde
    daartussen speelt zich de conceptuele "werkelijkheid" ofwel ons schimmenspel zich af. Maar de werkelijkheid kan zelf niet tezelfdertijd zijn tegendeel zijn, de werkelijkheid is niet tweezijdig, niet dialectisch, Een boom is gewoon een boom, niet ook tegelijk een niet-boom of een anti-boom. Wel in onze verbeelding, maar de boom trekt zich niets aan van onze gedachten over de boom.

    ons concept van een boom is een replica. Onvolledig. een hulpmiddel, een handvat. We weten bv dat die bep. boom eetbare vruchten heeft of dat het taai hout heeft. Maar wie weet zou een boom vollediger gekend worden via een direct weten/kennen/zien dan via een staketsel van verwante begrippen, opgebouwd uit de elementen die wij van het verschijnsel "boom" uitgepuzzeld hebben.
    Het is maar speculatie.

    Grappig dat de Tao Te Tjing meteen in de eerste zin begint met een onderscheid te maken tussen wat geweten wordt en dat wat als zodanig benoemd wordt.
    "De Tao die genoemd wordt is niet de ware Tao"

    BeantwoordenVerwijderen
  11. Waar begint taal? Waar beginnen de concepten? Wat is bewustzijn? Ik weet er niet veel van, maar wel dat nogal eens wordt gezegd dat het onderzoek naar het bewustzijn en de werking van het brein een 'doorbraakwetenschap' zou zijn.
    Maar je ervaring, DG, dat je een concept had van het horloge, voor je op het woord kon komen, was op zich heel herkenbaar, nu ik erover nadenk. Ik heb het met namen, en ik denk iedereen wel. Je hebt het beeld van een actrice voor je, ja, je ziet haar zelfs, en je wilt het zeggen, en je komt met hele vage omschrijvingen van scene, maar toch weet je zeker dat er iets zeer concreets is wat je wilt zeggen.

    Het lijkt erop dat het verschijnsel van het ziektebeeld dat je beschreef een uitvergroting is van iets wat mensen zonder zo'n vorm van avasie ook hebben.

    Wel kan ik me voorstellen dat dit een groot gevoel van onmachtigheid met zich meebrengt. Een akelige ervaring, waarbij het tijd kost om daaroverheen te komen. Ineens blijk je wel heel extreem aan je vermogens te moeten twijfelen.

    Wat me opvalt is dat je het niet hebt over het verlies aan 'zelf'. Dat is iets waar mensen die bijvoorbeeld last hebben van schizofrenie het wel over hebben.

    Hoe dan ook, het moet iets zijn wat zeer de moeite waard is om te verwoorden.

    BeantwoordenVerwijderen
  12. @Neree
    Dat "verward" is alleen verward voor degene die het niet begrijpt. Ook weer een misplaatste omschrijving. Het is immers degene die het niet begrijpt die verward is en de ander dan maar verward noemt om een handvat te hebben om de onzekere situatie te kunnen benoemen en zo een schijnzekerheid voor zichzelf veinst.

    BeantwoordenVerwijderen
  13. Beterschap D.G. Je telt nu voor twee! En groeten aan iedereen.

    BeantwoordenVerwijderen
  14. DG, als je er weer toe in staat bent en je hebt het eerder nog niet gedaan, lees dan eens Max Pam's "Het Ravijn".

    BeantwoordenVerwijderen
  15. Hollandus, je bent toch Jelle? Of ben je ook een van de Hannibalklonen?

    BeantwoordenVerwijderen
  16. Nee, DG, ik ben niet Jelle. En ik ben ook geen kloon van Hannibal (ik ben blij met die ene Hannibal - een tweede vind je niet) maar we kennen elkaar wel (een beetje) van A7. Maar dat hoeft me toch niet in de weg te staan om je het allerbeste te wensen en met schrik kennis te nemen van wat je is overkomen?

    BeantwoordenVerwijderen
  17. Een tweede klootzak als hij bedoel je toch zeker? Zoals ik zei: mensen van Artikel 7 zijn hier niet welkom.

    BeantwoordenVerwijderen
  18. Ey Ron, dat is een tijd geleden :) mijn excuses, ik merkte je niet eerder op doordat die gasten van A7 het nodig blijven vinden mijn humeur te vergallen. Hoe is het, alles goed?

    BeantwoordenVerwijderen
  19. Alles goed DG. Met jou wat minder, dus kijk uit alsjeblieft. Niet lang geleden een video gezien van iemand die hetzelfde had maar daar tegelijk deskundige in was, erg interessante presentatie. Als je die nog niet gezien had, zie hier: http://www.ted.com/talks/jill_bolte_taylor_s_powerful_stroke_of_insight.html
    Groeten, Ron.

    BeantwoordenVerwijderen
  20. Of nee, ik weet het al Hollandus is Leusen, iemand waar ik ooit een hele hoge pet van ophad, maar die bleek net zo'n opportunistische rat te zijn als de rest van de roversbende.

    BeantwoordenVerwijderen
  21. Ron, het spijt me, maar hoewel ik met lezen en schrijven geen moeite meer heb, heb ik nog last van een soort "woorddoofheid". Ik kan langere gesproken teksten niet begrijpen. Na één of twee zinnen raakt mijn glas met woorden vol en stroomt de rest over de rand. Alsof ik maar een paar woorden begrijp van de taal. Maakt niet uit of het Nederlands, Engels, Spaans, Frans of Duits is. Ik kan dus geen lange (gesproken) betogen volgen, geschreven tekst dus wel. Maar zodra het weer goed is, zal ik dde video zeker bekijken => beluisteren. Het gaat iedere dag beter.

    BeantwoordenVerwijderen
  22. Ik heb toch de moeite genomen de video te bekijken en ik begreep er het meeste wel van. Ik kan alleen niet tegen dat hysterisch/extatische en het in een new-age hallelujahsfeer trekken. Ik herken er echter wel veel in, onder andere het volkomen onthecht raken en de heldere, nuchtere constatering dat ik op het punt stond om uit dit leven te stappen.

    BeantwoordenVerwijderen
  23. Je ziet een boom. Die boom is een boom en je steekt dat voorwerp/beeld ook in de categorie "boom". Zelf als je nog niet gedacht had aan het woord "boom". Het is een automatisme, omdat je ermee vertrouwd bent uit het verleden. Je hebt dat voorwerp al verschillende malen gezien en je stelt je er ook geen vragen over. Het analyseren is slechts bijzaak, omdat je het niet eens meer hoeft analyseren. Je weet het gewoon. Tot het moment dat je dingen moet verwoorden. Want dan probeer je het bijhorende woord met die categorie te combineren. Toch waren die woorden wel aanwezig, maar je kon ze niet vinden. Dan denk ik dat bij jou juist die combinatieschakel was weggevallen. Zo zie je bijvoorbeeld bij mensen die iets horen/zien en wel weten wat het is, maar niet op de term kunnen komen. Meestal gebruiken ze die term niet zo vaak en vergeten ze het, omdat er nieuwe begrippen/beelden zijn bijgekomen die dat ene begrip meer naar een vergetelhoek in het brein hebben geplaatst. Maar de bewuste term verdwijnt niet. De mensen die dan niet op die term kunnen komen en deze van iemand anders moeten vernemen zeggen dan "ach ja". Bij een kortsluiting in de hersenen weet ik het niet goed. Volgens mij raakt dat combinatiesysteem flink in de war en komt het terug op gang na enige tijd. Bij ouderen kan dat resulteren in dementie. Het lichaam samen met alle onderdelen bouwen zich af en bij een defect kan dat een blijvende schade hebben tot het helemaal wegvalt (door verkalking). Zonder de combinatieschakel kunnen de termen, woorden, beelden en persoonlijke geschiedenis die opgestapeld zitten in het brein niet meer overleven en sterven ook geleidelijk aan af. Gelukkig is er nog geen sprake van een amnesia fatalis zoals dat heet in Latijn.

    BeantwoordenVerwijderen
  24. Ik kom voor het eerst in tijden weer eens langs en schrik me rot man. Beterschap!

    BeantwoordenVerwijderen