Contraproductieve emoties

- Ingezonden -

Wij mensen zijn emotionele wezens die zich in al hun acties laten leiden door hun gevoelens. Door onze emoties overleven we en door die zelfde emoties hebben we dingen bereikt die ons verstand nooit voor mogelijk had kunnen houden. Ieder gezond verstand kan bedenken dat eens mens nooit zou kunnen vliegen, maar door gevoelens van nieuwsgierigheid die ons er toch toe hebben gedreven toch naar een manier te zoeken en gevoelens van angst die (de meesten van) ons er van hebben weerhouden om van een berg af te springen en kijken of het lukt, heeft de mens het voor elkaar gekregen een manier te vinden om te vliegen. Angst en nieuwsgierigheid zijn de basis van elke emotie en hebben mensen tot geniale vindingen gebracht en mensen van idiote dingen weerhouden. Individuele mensen dan, die zich laten leiden door hun eigen emoties. Maar als mensen deze emoties collectief beleven gaat het mis en doen mensen precies het tegenovergestelde van overleven.

Laat ik met angst beginnen, de angst voor de dood. Hoewel er mensen zijn die tegen beter weten in roepen, dat de regel niet voor hen opgaat zijn alle mensen van nature doodsangstig. Deze collectieve doodsangst heeft geleid tot het ontstaan van religies. Alle religies zijn immers gebaseerd op de angst voor de dood en wat na de dood komt. Omdat er verschillende religies ontstonden en mensen van nature xenofobisch zijn (iets dat ook weer te herleiden is tot logische angstgevoelens) , begonnen mensen elkaar al snel te vermijden, schuwen, haten en te vermoorden. Als mensen (zich) geen angst voor het leven na de dood (aan) hadden (laten praten) hadden ze met elkaar hoogstwaarschijnlijk eerder een stuk meer kunnen bereiken. Maar helaas: tot op de dag van vandaag moorden mensen elkaar massaal uit omdat ze hun collectieve angstgevoelens anders invullen. Maar hebben mensen geen angst om te overleven door op hun hoede te zijn en gevaarlijke situaties te vermijden? Ik vind van wel. Of al het religieuze moorden er op duidt dat ons emotionele systeem niet goed in elkaar zit of dat mensen hun verstand niet goed laten balanceren met hun gevoelens weet ik niet zeker, maar ik denk dat er sprake is van een combinatie van beide. Welke kant van de munt zwaarder weegt, daar ben ik nog niet uit.

Maar naast religie die voortkomt uit angst is er nog een ander uit de hand gelopen collectief overlevingsgevoel dat mensen onbedoeld tot homicidale gekken maakt, namelijk ideologie. Lenin, Stalin, Mao, Pol Pot, Hitler, Napoleon, allemaal voorbeelden van mensen die ongelooflijk veel mensen de dood in hebben gejaagd omdat ze collectieve gevoelens van nieuwsgierigheid in de praktijk brachten, nieuwsgierigheid naar hoe het anders en beter zou kunnen in de maatschappij. Hoewel de overheersende angst voor het vreemde is gebleven zijn er sinds de verlichting steeds meer mensen die zich laten leiden door nieuwsgierigheid in plaats van angst. In de Middeleeuwen was in Europa de angst absoluut en de nieuwsgierigheid stond op een laag pitje, iedereen MOEST aan de kerk gehoorzamen, men MOEST het geloof volgen. Het middeleeuwse tijdperk werd opgevolgd door de renaissance, en na de Renaissance kwam de Vrlichting. De verlichtingsfilosofen waren ontzettend nieuwsgierig; nieuwsgierig naar een betere samenlevingsvorm dan het uit vrome religie voortgekomen feodalisme. Dingen moesten anders! Dingen moesten beter! Voor het volk en ons allemaal. Veel mensen zagen hier wel brood in, ze wilden de dingen ook anders, er ontstond een revolutionair elan met de Franse revolutie tot gevolg. We weten allemaal wel wat types als Robespierre en Napoleon met de erfenis van de revolutie deden: tegenstanders van de revolutie en andersdenkenden moesten dood. In de eeuwen die daarop volgden zijn er meer mensen vermoord om tegenstellingen tussen opvattingen over hoe een samenleving moet functioneren dan om welk ander iets dan ook. Ideologie zaait dood, vooral de socialisten kunnen er wat van, de drie ergste moorddadige ideologen (u weet wie, ik heb ze samen met een paar anderen reeds genoemd aan het begin van deze alinea) voerden een vorm van socialistische politiek. En dat terwijl het socialisme in theorie zo’n prachtig systeem lijkt te zijn. Het is net alsof mensen gestraft worden voor onmogelijke fantasieën over een ‘betere’ wereld. Zou er dan toch een God zijn die net als Stalin mensen keihard afstraft als ze niet volgens zijn regels denken en leven? O wacht, nu ben ik precies bezig met iets waar ik het eerder over had. Ik ben mijn angst voor het onbekende aan het bestrijden met een vermeend godsbestaan. Laat ik er maar gauw mee ophouden, straks ben ik nog een profeet van de zoveelste religie die mensen vooral dood maakt.

Wat zou de wereld toch mooi zijn zonder religies en ideologieën…

MDV

(reactiemogelijkheid ook op NUjij)